مسیر ورودی در ایزابل (INBOUND ROUTE )

در این قسمت از مجموعه آموزش ایزابل به تنظیمات مسیر دهی تماس در ایزابل می پردازیم و یاد می گیریم چگونه مسیر های متفاوتی برای تماس های ورودی داشته باشیم.

تعریف مسیر ورودی

هر تماسی که وارد سیستم تلفنی ایزابل می شود (تماس می تواند از یک خط شهری ویا یک سیستم تلفنی دیگر وارد شود در واقع هر تماسی که از طریق ترانک وارد سیستم تلفنی شود ) باید از طریق یک مسیر تنظیمات مسیر ورودی در ایزابل ورودی هدایت شود. مسیر های ورودی  می تواند یک مسیر کلی و یا چندین مسیر تفکیک شده باشند.

توجه کنید به صورت پیش فرض هیچ مسیر ورودیی در سیستم تلفنی ایزابل وجود ندارد و تمامی تماس ها به سمت ایزابل با خطا مواجه می شوند.

تعریف DID و CID در ایزابل

این دو متغیر در سیستم های تلفنی بسیار پر کاربرد هست و نه تنها در مسیر های ورودی بلکه در بیشتر تنظیمات  باید این دو پارامتر را مقدار دهی کنیم.

هر خط تلفن که به سمت شما یک تماس ارسال می کند دو پارامتر آموزش ویپ را نیز با خود به همراه دارد یکی DID و دیگری CID .

DID مخفف عبارت Direct Inward Dialing می باشد که به معنای شماره گیری مستقیم داخلی است ، در واقع این شماره به ما اطلاع می دهد که تماس از کدام خط به سمت ما  می آید و برای راحتی کار معمولا DID با شماره همان خط یکی است ، متاسفانه در خطوط آنالوگ DID ارسال نمی شود و ما در تنظیمات GateWay و یا کارت تلفنی باید این DID را ایجاد کرده و به سیستم تلفنی تحویل دهیم تا مشخص باشد تماس از کدام خط وارد سیستم تلفنی می شود.

CID هم مخفف caller identification  می باشد که به معنای شناسه تماس گیرنده است ، تنظیمت مسیر ورودی در ایزابل در سیستم های تلفنی این شماره در واقع همان شماره تماس گیرنده می باشد

تنظیمات مسیر های ورودی در ایزابل

برای اضافه کردن یک مسیر ورودی ابتدا وارد PBX می شویم و سپس تنظیمات مسیر ورودی در ایزابل از منوی سمت چپ گزینه Inbound Route را انتخاب می کنیم ، در پنجره باز شده از منوی سمت راست گزینه Add Incoming Route  را انتخاب می کنید

طبق روند قسمت قبل از مجموعه آموزش ایزابل صرفا گزینه های تنظیمات مسیر ورودی در ایزابل پرکاربرد را توضیح خواهیم داد.

۱-Description : در این قسمت یک نام برای مسیر ورودی تعیین می کنید ، این نام صرفا جهت شناسایی مسیر توسط شماست و کاربرد دیگری ندارد.

۲- DID Number :  مهم ترین قسمت در تنظیمات مسیر های ورودی می باشد ، آموزش ESSABEL  در این قسمت مشخص خواهید کرد که تماس از کدام خط وارد شده است ( البته زمانی که مسیر تماس از خطوط مختلف متفاوت است این پارا متر مقدار دهی می شود)

۳- CallerID Number : شماره تماس گیرنده را مشخص می کنید فرض کنید لازم دارید در صورتی که از یک شماره تلفن خاص مسیر متفاوتی داشته باشید این پارامتر را مقدار دهی می کنید.

۴- Music On Hold  شما می توانید در این قسمت موزیک انتظار مورد نظر خود را برای مسیر ورودی مشخص کنید.

۵- Call Recording  شما می توانید تماس های ورودی را ضبط کنید ، و یا از ضبط آنها جلوگیری کنید ، توجه کنید که این قسمت به ضبط مکالمه در داخلی الویت دارد.

۶- Set Destination : در این قسمت هم می توان مقصد تماس را مشخص کنید ، این مقصد می تواند هر کجا در مر کز تلفن ایزابل باشد.

مثالی در باره کاربرد DID و CID در مسیر ورودی

فرض کنید مدیر شرکت از شما خواسته است در صورتی که از منزل ایشان با شماره تلفن XXXXXXXX با  هر شماره ای از شرکت تماس گرفته شد تماس مستقیم به داخلی ایشان وصل شود، در این حالت  مقدار CID برابر XXXXXXXX  و DID را خالی می گذاریم و مقصد تماس را داخلی مدیر در نظر می گیریم

حال فرض کنید مدیر از شما می خواهد که یک خط آموزش VOIP اختصاصی به ایشان نسبت دهید یعنی هر کسی با خطی از شرکت که شماره آن YYYYYYYY است تماس گرفت مستقیم به ایشان وصل شود در این حالت مقدار DID برابر YYYYYYYY و مقدار CID را خالی می گذاریم و مقصد تماس را داخلی ایشان در نظر می گیرم

توجه

در صورتی که یک مسیر ورودی شامل DID و CID نشود یعنی این دو مقدار خالی باشد تمامی تماس ها از طریق این مسیر هدایت خواهند شد.

قابلیت FOLLOW ME در ایزابل

در این قسمت از مجموعه آموزش ایزابل به یکی از پرکاربردی ترین و جالب ترین قابلیت های این سیستم تلفنی می رسیم که Follow me نام دارد.

با استفاده از این قابلیت می توانید یک  داخلی را هر زمانی که خواستید که دنبال کنید ، با یک مثال قطعا بهتر متوجه خواهید شد.

درک بهتره FOLLOW ME

برای مثال فرض کنید در سازمان شما کارمندی هست که به هر نحوی شده باید تماسش را پاسخ دهد خب در اولین مرحله شما تماس را به داخلی خودش وصل می کنید ، ممکن است این کارمند دارای تنظیمات FOLLOW ME در ایزابل دو دفتر کار باشد و دو داخلی داشته باشد پس اگر داخلی اول پاسخ گو نبود تماس به داخلی دوم منتقل می شود و اگر این داخلی هم پاسخگو نبود تماس به شماره موبایل فرد منتقل شود و  اگر باز هم پاسخگو نبود تماس به تلفن منزلش منتقل شود ، در واقع شما می توانید این سناریو را تا بی نهایت ادامه دهید.

دسترسی به تنظیمات FOLLOW ME

برای دسترسی به تنظیمات Follow me  در ایزابل هم می توانید در ویرایش یک داخلی گزینه  Add Follow Me Settings را از بالا انتخاب کنید و هم می توانید تنظیمات Follow me را از منو سمت چپ انتخاب و داخلی مورد نظر خود را انتخاب کنید.

تنظیمات FOLLOW ME

در این قسمت هم به پیروی از قسمت گذشته دوره آموزش ایزابل و هم چنین سطح آموزش ویپ فقط به تنظیمات مهم و  کاربردی تر می پردازیم.

در تنظیمات Follow me گزینه های متعددی وجود دارد

• Disable  خاصیت Follow me  را از کار می اندازد
• Initial Ring Time زمان زنگ خوردن داخلی اصلی را مشخص می کند
• Ring Strategy استراتژی زنگ خوردن را مشخص می کند . مهم ترین آنها شامل:
  • RingallV2: در  این استراتژی داخلی اصلی زنگ می خورد بعد از زمان مشخص شده داخلی های بعدی شروع به زنگ خوردن می کنند ولی داخلی های قبلی کماکان زنگ می خورند
  • Ringall : این حالت دقیقا مانند  حالت قبلی هست با این تفاوت که داخلی های قبلی قطع می شوند و در یک زمان تنها یک داخی زنگ می خورد
• Ring Time : زمان زنگ خوردن هر داخلی به غیر از داخلی اصلی را مشخص می کند
• Follow-Me List : لیست داخلی هایی است که به نوبت زنگ می خوردند در استراتژی های مختلف آموزش ESSABEL  ترتیب آن ها می تواند مهم باشد. داخلی های را می تواند از لیست انتخاب کنید و یا به صورت دستی وارد کنید و بعد از هر شماره Enter بزنید . در صورتی که در لیست می خواهید از شماره شهری (موبایل و یا تلفن ثابت) استفاده کنید تنظیمات فالو می در ایزابل در انتهای آنها باید از علامت “#”   استفاده کنید وحتما توجه داشته باشید که اگر از پیش شماره برای تماس با بیرون استفاده می کنید آن را نیز قبل از شماره حتما وارد کنید.

توجه

در صورت استفاده از خط شهری آنالوگ برای تماس با خارج ، لیست با رسیدن به خط شهری تمام می شود حتی اگر خط شهری پاسخ گو نباشد ولی در صورت استفاده از خطوط دیجیتال این مشکل وجود ندارد.

• Play Music On Hold : در صورتی که تمایل داشته باشید برای تماس گیرنده در زمان انتظار پاسخگویی به جای بوق موزیک انتظار پخش شود می تواند از این لیست گروه موزیک انتظار را انتخاب کنید.
• Destination if no answer: : در این قسمت می تواند مقصد تماس بعد از بررسی کامل لیست را مشخص کنید

صندوق صوتی در ایزابل

در این قسمت از مجموعه آموزش ایزابل مانند قسمت قبل به یکی دیگر از ویژگی های داخلی می پردازیم

صندوق صوتی

شاید با اسم پیغام گیر در تلفن های معمولی بیشتر آشنا باشید ، صندوق صوتی در واقع همان پیغام گیر است البته با امکانات بیشتر ، یکی از ویژگی های جالب مراکز تماس امکان صندوق صوتی برای هر داخلی می باشد ، بدین شکل که در صورتی که شخصی با شما تماس می گیرد بستگی به تعاریف شما ( مثلا در زمان اشغالی خط ) به صندوق صوتی هدایت می شود.

پیام های ضبط شده را می توان از طریق تلفن چک کرد البته از ویژگی های صندوق صوتی در ایزابل امکان مشاهده پیام ضبط شده در پنل وب کاربر و هم امکان ارسال پیام به Email کاربر وجود دارد.

فعال کردن صندوق صوتی  (VOICE MAIL ) برای یک داخلی در ایزابل

برای فعال کردن قابلیت صندوق صوتی کافی است به بخش تنظیمات Voice mail در تنظیمات داخلی برویم.

به صورت پیش فرض Voicemail فعال نیست برای آموزش صندوق صوتی در ایزابل فعال کردن آن در ایزابل باید وضعیت Status) ( را روی Enabel قرار دهید.

• • Voicemail password: کلمه عبور صندوق صوتی می باشد که باید به صورت عدد وارد شود
  • Email Address : آدرس پست الکترونیکی که ایزابل پیام ضبط شده را به آن ارسال کند
  • Email Attachment : این قسمت را می توانید به حالت Yes و یا No قرار دهید در صندوق صوتی در ایزابل صورتی که این قسمت روی Yes باشد فایل پیغام صوتی به Email الصاق شده و ارسال می شود
  • Play CID : در صورتی که روی Yes تنظیم شده باشد شماره شخصی که پیغام را گذاشته است در ابتدا پیغام به صورت صوتی گذاشته می شود
  • Play Envelope: در صورتی که این قسمت روی Yes باشد تاریخ و ساعت پیام هم به صورت صوتی به ابتدای پیغام اضافه می شود.
  • Delete Voicemail : این قسمت اگر بر روی Yes تنظیم شده باشد بعد از ارسال موفق پیام صوتی به پست الکترونیکی پیام از روی ایزابل پاک خواهد شد.
  • VM Options : در این قسمت می توانید بعضی تنظیمات پیشرفته تر را به صندوق صوتی اضافه کنید.

در زیر چند نمونه از این تنظیمات آموزش ویپ را توضیح می دهیم:

• 1. Maxmsg این متغیر حداکثر تعداد پیام های یک صندوق صوتی را مشخص می کند
  2. Minsecs حداقل طول پیغام ضبط شده را مشخص می کند به صورت پیش فرض ۰ در نظر گرفته شده است
  3. Maxsilence حداکثر میزان سکوت را در یافت می کند  در واقع بدین معناست که در صورت فعال شدن صندوق صوتی اگر تماس گیرنده هیچ صحبتی نکرد سیستم چقدر منتظر بماند . این مقدار به صورت پیش فرض برابر ۰ است یعنی تشخیص سکوت خاموش می باشد.
  4. Format این متغییر هم در واقع فرمت فایل ضبط شده را مشخص می کند . که می تواند یکی از این چهار مقدار را بگیرد wav49 ، gsm ، wav ، g723sf

انتقال تماس های یک داخلی به صندوق صوتی در ایزابل

در ایزابل در صورت فعال بودن صندوق صوتی به صورت پیش فرض در صورت آموزش ESSABEL تنظیمات صندوق صوتی اشغالی و یا در دسترس نبودن و یا پاسخ ندادن تماس به صندوق صوتی منتقل می شود
این تنظیمات در قسمت Optional Destinations در تنظیمات داخلی قابل تغییر می باشد .

می تواند تنظیمات مختلف را بوسیله علامت پایپ (|) جدا کنید.

روش گوش دادن به پیام های صوتی از طریق تلفن در  ایزابل

در صورتی که بخواهید از طریق تلفن خودتان به صندوق صوتی متصل شوید کافی  است کد (*۹۷ ) را شماره گیری کنید بعد از شماره گیری از شما کلمه عبور خواسته می شود و در نهایت می توانید به پیام ها گوش دهید

حال اگر بخواهید از طریق تلفن دیگری در سازمان به صندوق صوتی خود متصل شوید کد (*۹۸) را شماره گیری می کنید درآموزش voip این حالت ابتدا شماره داخلی و سپس کلمه عبور از شما خواسته می شود

در صورتی که روی یک داخلی صندق صوتی فعال نباشد عملکرد دو کد (*۹۷ و *۹۸) یکسان خواهد بود.

مشاهده صندوق صوتی از طریق پنل وب

برای این کار کافی است از زیر منو PBX گزینه Voicemails را انتخاب کنید تا بتوانید به همه پیام های صوتی دسترسی داشته باشید

مسیر ضبط پیام های صوتی در ایزابل

در ایزابل فایل های پیام صوتی در مسیر /var/spool/asterisk/voicemail/ ذخیره می شوند

ضبط مکالمات یک داخلی در ایزابل

در قسمت قبل از مجموعه آموزش ایزابل ساخت یک داخلی ساده را  آموزش دادیم در این قسمت از آموزش می خواهیم به تنظیمات ضبط مکالمه در یک داخلی بپردازیم.

برای ضبط مکالمه یک داخلی ایزابل کافی است در تنظیمات آن داخلی به بخش  Recording Options برویم و تنظیمات را اعمال کنیم . به صورت پیش فرض تنظیمات ضبط مکالمه ایزابل یک داخلی فعال نیست و همه تنظیمات روی Don’t Care یا بی اهمیت قرار دارد در این حالت در شرایطی که On Demand Recording فعال باشد با وارد کردن کد *۱ در هر زمان از مکالمه می توان اقدام به ضبط آن مکالمه کرد ( توجه داشته باشید که کد های ویژه استریسک قابل ویرایش هستند و کد پیش فرض برای ضبط مکالمه *۱ می باشد ، در قسمت های آینده مجموعه آموزش ایزابل ویرایش این کد ها را آموزش خواهیم داد).

چهار حالت ضبط مکالمات داخلی در ایزابل در نظر گرفته شده است که هر کدام را می توانیم به سه حالت تنظیم کرد این سه حالت به شرح زیر می باشند

• Always : در این حالت تمام مکالمات آن وضعیت از داخلی ضبط خواهد شد .
• Don’t Care : در این حالت مکالمات ضبط  ایزابل نمی شوند ولی با فعال بودن On Demand Recording  و گرفتن کد *۱ می توان مکالمات را ضبط کرد .
• never : در این حالت به هیچ وجه مکالمات آن وضعیت از داخلی ضبط نخواهد شد .

وضعیت های ضبط مکالمه در ایزابل

• Inbound External Calls : بدین معناست که مکالمات ورودی به داخلی ، از خارج از سرور ایزابل باشد . ( خارج از سرور ایزابل یعنی اینکه مکالمه از یک سرور دیگر و یا خط شهری به آن داخلی وصل شده باشد )
• Outbound External Calls :  بدین معناست که مکالماتی که از این داخلی به خارج از سرور ایزابل برقرار می شود .
• Inbound Internal Calls : به معنای تماس های وارد شده به این داخلی از داخلی های دیگر همان سرور می‌باشد .
• Outbound Internal Calls : مربوط به تماس های خارج شده از این داخلی که مقصد آن داخلی های دیگر همان سرور است می باشد .

ویژگی Record Priority Policy در ایزابل

این ویژگی به معنای اولویت ضبط مکالمه می باشد ، این ویژگی را با آموزش ویپ یک مثال توضیح می دهیم تا بهتر متوجه شوید :

فرض کنید برای داخلی ۲۰۱   شما Outbound Internal Calls را روی Always قرار داده اید و در دخلی ۲۰۲ شما Inbound Internal Call  را روی never قرار داده اید ، در مثال ما داخلی ۲۰۱ یک تماس با داخلی ۲۰۲  بر قرار می کند طبق تنظیمات داخلی ۲۰۱  مکالمه باید ضبط شود و طبق تنظیمات داخلی ۲۰۲ مکالمه نباید ضبط شود . در این وضعیت ایزابل به سراغ ویژگی  Record Priority Policy  می رود و هر کدام اولویت بیشتری داشتند طبق تنظیمات آن عمل خواهد کرد . مثلا در مثال بالا اگر Record Priority Policy در داخلی ۲۰۱ روی ۱۰ تنظیم شده باشد و در داخلی ۲۰۲ روی ۵  سیستم اقدام به ضبط مکالمه خواهد کرد.

توجه

توجه داشته باشید در صورتی که ضبط مکالمه در OUTBOUND ROUTE یا INBOUND ROUT فعال باشد همیشه این تنظیمات از اولویت بالا تری برخوردار هستند.

مشا هده مکالمات ضبط شده در ایزابل

برای مشاهده مکالمات ضبط شده در ایزابل کافی است از منوی سمت چپ pbx را انتخاب و سپس از زیر منوی آن Calls Recordings را انتخاب کنید. در صفحه ظاهر شده  با کلیک روی دکمه  Show filter به راحتی می توانید مکالمات ضبط شده در ایزابل را مشاهده و جستجو کنید .

مسیر فایل های ضبط شده توسط ایزابل

مسیر فایل های ضبط شده توسط ایزابل  /var/spool/asterisk/monitor   می باشد که به ازای هر آموزش voip سال نیز یک فولدر با نام آن سال ایجاد می شود . در فولدر سال ، ۱۲ فولدر برای هر ماه و در فولدر  هر ماه ، به تعداد روز های ماه فولدر ایجاد می شود و فایل های صوتی به صورت Wave در آن ها ذخیره می شوند .

توجه

در قسمت های قبل مجموعه آموزش ایزابل هم بر این مسئله تاکید کردیم که ضبط مکالمه در ایزابل بار زیادی برای پردازنده خواهد داشت پس قبل از فعال کردن این ویژگی بیشتر به اهمیت آن توجه کنید

تعریف داخلی جدید روی ایزابل

در این قسمت از دوره آموزش ایزابل به اصلی ترین قسمت ایزابل یعنی سیستم تلفنی می پردازیم ، در  این بخش می خواهیم نحوه تعریف و استفاده از یک داخلی در ایزابل را آموزش دهیم

ابتدا به چند تعریف پایه می پردازیم

داخلی یا (EXTENTION) چیست؟

همانطور که در همه سیستم های تلفنی می بینیم هر تلفن برای خود یک شماره دارد که از طریق آن می توان با آن تلفن تماس گرفت ، از آنجایی که شماره های نسبت داده شده بر روی تلفن ها فقط در محدوده آن سازمان معتبر می باشند به آنها داخلی  می گویند. در سیستم های تلفنی  تعریف داخلی جدید در ایزابل سنتی شماره های داخلی روی مرکز تلفن قرار می گرفت و از مرکز تلفن تا تلفن مورد نظر سیم کشیده می شد.

ولی در مراکز تلفن VOIP  این شماره ها روی تلفن ها تنظیم می شوند . یکی از مزایای مراکز ساخت داخلی در ایزابل تلفن ویپ همین ویژگی است یعنی به راحتی شما می توانید یک داخلی را جابه جا کنید.

تعریف داخلی روی ایزابل

گزینه PBX در منو سمت چپ تنظیمات تعریف داخلی در ایزابل  مربوط به تنظیمات تلفنی می شود . برای تعریف داخلی و یا به صورت کلی تنظیمات تلفنی به زیر منوی PBX Configuration می رویم .

با ورود به این بخش در واقع وارد FreePBX شده ایم البته با ظاهری متفاوت.

در پنجره جدید اولین گزینه از سمت چپ Extention نام دارد که مربوط به تعریف و یا ویرایش داخلی ها می باشد با کلیک روی آن وارد تنظیمات داخلی ها می شویم ، برای اضافه کردن داخلی جدید از منوی سمت راست گزینه Add new Extention را انتخاب کنید.

در این قسمت شما باید نوع داخلی را تعیین کنید.

داخلی های ایزابل می تواند به سه صورت SIP ، IAX2,DAHDI  تعریف کرد.

در هنگام تعیین نوع داخلی باید توجه داشته باشید که تلفن شما از چه پروتکلی پشتیبانی می کند .

داخلی های SIP

معمول ترین نوع داخلی ، داخلی از نوع SIP می باشد ،تقریبا همه تلفن های تحت شبکه تعریف داخلی جدید در ISSABEL در بازار (به استثنای Cisco و Avaya که پروتکل های اختصاصی خود را دارند ، هر چند در بعضی مدل ها با تغییر framware امکان استفاده از پروتکل Sip را نیز دارند) و همچنین تلفن های نرم افزاری ( نرم افزار هایی که روی کامپیوتر و یا تلفن همراه نصب می شوند و مانند یک تلفن معمولی کار می کنند ) از این پروتکل پشتیبانی می کنند.

داخلی های  های IAX2

پروتکل IAX2 ، پروتکل اختصاصی استریسک می باشد ، تلفن ها محدودی از این پرتکل پشتیبانی می کنند ، ولی در صورتی که تلفن شما از آن پشتیبانی کند می توانید از آن استفاده کنید .

داخلی های DAHDI

داخلی های Dahdi مخصوص کارت های تلفنی می باشند در صورتی که از کارت تلفنی با ماژول FXS استفاده می کنید می بایست داخلی ها را Dahdi تعریف کنید .

تعریف یک داخلی ساده از نوع SIP

برای تعریف داخلی از نوع SIP در صفحه جاری در قسمت Device گزینه SIP را انتخاب می کنیم و سپس روی دکمه submit کلیک می کنیم و با پنجره جدیدی مواجه می شویم این صفحه شامل موارد زیادی است ، ولی برای تعریف یک داخلی ساده فقط چند فیلد را تنظیم می کنیم.
.

1. User Extention این قسمت شماره داخلی است می توانیم در آن یک عدد بنویسم که در واقع شماره داخلی کاربر ما می شود ، این شماره می تواند هر تعداد رقم داشته باشد ولی بهتر  است داخلی ها ۳ و یا  ۴ رقمی باشند و با عدد ۱ و ۹ شروع نشوند. در نظر داشته باشید که شماره داخلی قابل ویرایش نیست و در صورتی که بخواهید آن را تغییر دهید باید داخلی را حذف و سپس دوباره آن را بسازید.
2. Display name این قسمت نام داخلی می باشد که معمولا در آن نام کاربر ذکر می شود آموزش ESSABEL این فیلد به عنوان Caller name در تلفن ها نمایش داده می شود
3. secret   در این قسمت رمز داخلی را وارد می کنیم ، ایزابل به صورت تصادفی یک کلمه عبور تولید می کند که می توانید از آن استفاده کنید ولی می توانید هر رمز دیگری نیز در این قسمت قرار دهید . برای جلوگیری از آسیب پذیری مرکز تماس خود از کلمه عبوری با پیچیدگی مناسب استفاده کنید

تنظیمات داخلی کافی است ،  فقط لازم است روی دکمه Submit کلیک کنید .

بعد از کلیک روی دکمه submit هنوز تغییرات در مرکز تلفن اعمال نشده است و داخلی شما کار نخواهد کرد ، در این لحظه شما مشاهده خواهید کرد که در بالای صفحه یک نوار قرمز رنگ با دکمه  Apply Config ظاهر شده با کلیک روی Apply Config تغییرات در مرکز تماس ایجاد می شود.

در قسمت های آینده دوره آموزش ایزابل متناسب با موضوع مابقی فیلدها آموزش voip را نیز توضیح خواهیم داد

نصب و راه اندازی کارت تلفنی روی ایزابل

در قسمت قبل از دوره آموزش ایزابل به روش های اتصال ایزابل به خطوط شهری و تلفن های آنالوگ پرداختیم . در این مطلب قصد داریم روش اتصال کارت های تلفنی به سرور ایزابل را توضیح دهیم ،یکی از قابلیت های عالی الستیکس که در حال حاضر در ایزابل هم موجود می باشد ، نصب و تنظیم اولیه کارت های تلفنی به صورت خودکار می باشد. در ادامه به این مسئله بیشتر خواهیم پرداخت.

کمی بیشتر راجع به کارت های تلفنی ویپ

کارت های تلفنی مانند بقیه کارت های توسعه ، روی شکاف PCI و یا PCI-Express قرار می گیرند . کارت های تلفنی آموزش ویپ با تعداد  پورت استاندارد یعنی ۴ ، ۸ ، ۱۶ و ۳۲ عرضه می شوند . این کارت ها معمولا سه بخش دارد .

• شاسی کارت (همان قسمتی که روی مادربورد قرار می گیرد) در این قسمت مهم ترین نکته انتخاب درگاه اتصال است که بستگی به نوع سرور ایزابل باید pci و یا pci express را انتخاب کنید.

توجه داشته باشید بعضی از کارت های تلفنی ایزابل استریسک دارای پورت پاور (Molex 4 pin)  هستند. در صورتی آموزش نصب کارت تلفنی که روی کارت ماژول FXS قرار می دهید لازم است این پورت را نیز به منبع تغذیه سرور متصل کنید. در غیر این صورت نیازی به اتصال آن نیست.

در تصویر زیر یک کارت تلفنی محصول شرکت Atcom را می بینید

• ماژول ها : برای فعال سازی و اینکه تعیین کنیم کدام پورت از کارت FXO یا FXS باشد بر روی شاسی کارت ، ماژول قرار می دهیم . معمولا برای کارت های کم ظرفیت به ازای هر پورت یک ماژول نصب می شود و برای کارت هایی با ظرفیت بالا معمولا به ازای دو و یا چهار پورت یک کارت تلفن ایزابل ماژول نصب می شود ، به اصطلاح به این نوع ماژول ها ، ماژول دوال (Daul) و یا ماژول کواد (Qaud) گفته می شود ، یعنی در زمان خرید کارت آموزش voip آنالوگ حتما فروشنده از شما خواهد پرسید که روی کارت چند ماژول FXS و چند ماژول FXO قرار دهد.

به دلیل آنکه شما به تعداد خط مورد نیاز ، ماژول تهیه می کنید استفاده از کارت هنگامی که تعداد خطوط شما با تعدا پورت های استاندارد کارت برابر نیست  مقرون به صرفه تر است.

در تصویر زیر یک ماژول FXO سینگل و یک ماژول FXS سینگل را می بینید.

• اکو کنسلر : تبدیل آنالوگ به دیجیتال خطوط تلفن همواره باعث ایجاد اکو در صدا می شود هر چند که ایزابل مجهز به اکو کنسلر نرم افزاری می باشد ولی می توانید با نصب اکو کنسلر سخت افزاری روی کارت ، اکو را از صدا حذف کنید.

در تصویر زیر ماژول Echo canceler مخصوص کارت  دیجیوم P410 را می بینید .

دقت کنید که همه کارت های تلفنی از اکو کنسلر سخت افزاری پشتیبانی نمی کنند.

در تصویر زیر یک کارت TDM410p محصول شرکت digium را می بینید که  ۴ ماژول FXO و ماژول Echo canceller روی آن قرار گرفته است.

انواع کارت تلفنی مناسب برای ایزابل ( الستیکس )

کارت های تلفنی در بازار به دو دسته تقسیم می شوند کارت هایی که از درایور شرکت digium استفاده می کنند و کارت های شرکت sangoma .

کارت های زیادی در بازار موجود می باشند که از درایور شرکت دیجیوم استفاده می کنند آموزش ESSABEL از این میان می توان به برند های OpenVox ، Digium ، Atcom اشاره کرد که در بازار ایران شناخته شده تر هستند کارت های Noname هم در بازار وجود دارند که همگی از درایور دیجیوم استفاده می کنند.

نصب کارت تلفنی روی ایزابل ( الستیکس )

در ابتدا ماژول های مورد نظر را روی کارت تلفنی قرار می دهید سپس کارت تلفنی را وابسته به نوع کارت آموزش ایزابل روی شکاف PCI و یا PCI اکسپرس بعد از خاموش کردن سرور ایزابل نصب می کنیم و سپس  سرور ایزابل را روشن می کنید.

نصب کارت های تلفنی با درایور دیجیوم

نصب این کارت ها بسیار ساده است مانند آموزش ایزابل تصویر زیر به  منوی System رفته سپس Hardware Detector را انتخاب می کنیم. در پنجره باز شده روی دکمه  Detect new Hardware کلیک می کنیم کمی صبر می کنیم تا دوباره صفحه بارگذاری شود.

خواهید دید که به راحتی کارت نصب شده و وضعیت پورت های آن نمایش داده می شود.

نصب کارت های شرکت سنگوما کمی پیچیده تر است که در قسمت بعد از دوره آموزش ایزابل به تفصیل به آن خواهیم پرداخت.

سخت افزار های تلفنی برای ایزابل

در این قسمت از دوره آموزش ایزابل به بررسی سخت افزار های جانبی  جهت راه اندازی سرور ایزابل  خواهیم پرداخت .

در قسمت اول دوره آموزشی ایزابل سخت افزار لازم جهت راه اندازی سیستم را بیان کردیم ، اما برای راه اندازی یک سیستم تلفنی به سخت افزار های دیگری نیز  نیاز داریم.

شاید تا اینجای کار برای شما هم سوال پیش آمده باشد که چطور می توان خطوط آنالوگ شهری و یا دستگاه های تلفن معمولی را به سرور ایزابل  متصل کرد.

قبل از این که وارد توضیحات بیشتر شویم لازم است با اصطلاح در VOIP آشنا شوید ،FXO و FXS و E1

پورت FXO

FXO مخفف Foreign Exchange Office  می باشد در واقع FXO پورتی است که سیگنال آنالوگ خطوط تلفن را دریافت می کند و یا به عبارت ساده تر FXO پورتی است که بوق خطوط تلفن را دریافت می کند.

پورت FXS

FXS مخفف Foreign Exchange Station  می باشد ، FXS پورتی است که سیگنال تلفن های آنالوگ را تولید می کند ، به عبارت ساده تر پورت FXS بوق تلفن به شما می دهد.

پورت E1

E1 نوعی انتقال دهنده  خطوط تلفن با استاندارد های اروپایی است  که در کشور ما نیز کاربرد دارد اموزش ویپ ( در زمان نگارش این مطلب خطوط E1 در تهران دیگر ارائه نمی شود ، ولی خطوطی که از قبل وجود داشتند کماکان پا برجا هستند) با استفاده از خطوط E1 می توانید ۳۰ خط تلفن را روی یک زوج سیم مسی منتقل کنید  برای اتصال این نوع خطوط  به سرور ایزابل نیاز به پورت E1  می باشد.

با این تعاریف در حال حاضر می دانیم در صورتی که بخواهیم خط شهری آنالوگ را به داخل سرور ایزابل بیاوریم باید پورت FXO داشته و اگر بخواهیم تلفن های آنالوگ را به سرور ایزابل متصل کنیم باید پورت FXS داشته  و برای خطوط E1 نیز باید پورت E1 موجود باشد.

دو راه کار برای اضافه کردن این پورت ها به سیستم تلفنی وجود دارد:

• استفاده از Gateway

گیتوی های ویپ در واقع پورت های لازم برای استفاده در سیستم تلفنی را تامین می کنند ، آموزش voip گیتوی های ویپ از طریق شبکه به سرور ایزابل متصل می شوند ( در سایت می توانید آموزش اتصال چند مدل Gateway را به سرور ایزابل مشاهده کنید )

• استفاده از کارت های تلفنی

کارت های تلفنی هم مانند gateway ها پورت های لازم را تامین می کنند با این تفاوت که به باس های اصلی سیستم متصل می شوند  (PCI،PCI Express).

هر کدام از  سخت افزار ها معایب و مزایای خود را دارد .

مزایای گیتوی ها

• مستقل بودن از سخت افزار سرور
• امکان جایگذاری جدا از سرور ( کم کردن سیم کشی)
• امکان استفاده در سیستم تلفنی های غیر استریسکی
• امکان اتصال به سرور های مجازی
• تنوع بیشتر سازنده ها

معایب  گیتوی ها

• پیچیدگی تنظیمات برای اتصال Gateway به سرور ایزابل
• قیمت بالا

مزایای کارت های تلفنی

• سهولت در نصب و راه اندازی  Gateway
• قیمت پایین تر
• بی نیاز از اتصالات اضافی (برق و شبکه)

معایب کارت های تلفنی

• ایجاد بار برای پردازشگر سیستم
• نیاز به اتصال مستقیم خطوط به سرور ایزابل
• عدم توانایی استفاده از کارت ها در ماشین های مجازی (امکان استفاده از passthroughدر esxi وجود دارد ولی توصیه نمی شود )
• محدود بودن استفاده از کارت ها از نظر تعداد ( محدود بودن پورت های سیستم)
• عدم امکان استفاده در سیستم های غیر استریسکی

در باره کیفیت صدا در مقایسه بحثی انجام نداده ایم ، زیرا کیفیت صدا بیشتر به مرغوبیت آموزش ESSABEL کارت یا گیتوی و خطوط تلفن بستگی دارد و تفاوتی در کارت و گیتوی نمی کند.

در قسمت آینده روش های اضافه کردن کارت به سرور ایزابل را آموزش خواهیم داد.

آموزش AGENDA در ایزابل

در این قسمت از دوره آموزش ایزابل به یکی از ماژول های اضافی ایزابل خواهیم پرداخت این ماژول Agenda یا دستور جلسات نام دارد. این ماژول منحصر به ایزابل نمی شود و در الستیکس ۲٫۵ و ۴ نیز وجود داشت. ماژول agenda از طریق منوی سمت چپ قابل دسترس تقویم در ازابل است ، این ماژول شامل دو قسمت می باشد.

تقویم در ماژول AGENDA

قسمت اول Calender  یا تقویم نام دارد با کلیک روی این گزینه یک تقویم مشاهده AGENDA در ایزابل خواهید کرد (متاسفانه این تقویم فقط به صورت میلادی در دسترس می باشد) در بالای صفحه فیلتر هایی جهت نوع نمایش تقویم وجود دارد. اما این یک تقویم تقویم در ایزابل معمولی نیست ، شما با کلیک روی گزینه Create new Event می توانید یک رویداد در تقویم ایجاد کنید . نحوه ایجاد رویداد بسیار ساده است در ابتدا با agenda در ایزابل صفحه ای مطابق تصویر زیر مواجه می شوید.

در این صفحه می توانید یک نام و توضیح برای رویداد خود بنویسید (این رویداد می تواند یاد آوری یک جلسه کاری و یا یک مناسبت باشد) . تاریخ و ساعت شروع و پایان آن را درج کنید (شروع و پایان بیشتر مربوط به جلسات کاری می باشد)   با کلیک روی گزینه Configure a phone call reminder می توانید از وقوع این رویداد مطلع شوید ، در این بخش شما  می توانید یک داخلی و یا خط شهری وارد کنید و میزان آموزش ویپ زمان قبل از رویداد جهت یادآوری را انتخاب کنید. در این قسمت می توانید یک متن نیز وارد کنید تا بعد از تماس این متن به صورت صوتی برای شخص مورد نظر پخش شود. با کلیک روی Notify Guests by Email  هم می توانید یاد آوری را از طریق Email  انجام دهید. در قسمت های بعدی دوره آموزش ویپ با تنظیمات Email در ایزابل آشنا خواهیم شد.

توجه

توجه کنید برای استفاده از این قسمت باید موتور تبدیل متن به گفتار ایزابل روشن باشد . برای این کار می تواند از مسیر PBX->TOOLS->FESTIVAL اقدام به فعال سازی آن کنید. و همچنین در صورتی که مقصد تماس جهت یاد آوری یک خط شهری یا همراه باشد . خطوط خروجی شما باید از نوع دیجیتال باشد (مانند SIP-TRUNK و یا خطوط PRI) در غیر این صورت متن پیام به صورت ناقص برای مخاطب پخش خواهد شد.

پیشنهاد

دقت کنید تلاش های زیادی توسط تیم های متفاوتی جهت شمسی کردن تقویم این ماژول انجام شده است ولی هیچ کدام بدون نقص نیستند. در صورتی که این ماژول برای شما جذاب و نیاز به استفاده از آن را در سازمان خود حس می کنید می توانید از ماژول VOIPING جهت این کار استفاده کنید.

دفترچه تلفن ایزابل

قسمت بعدی ماژول Agenda یک دفتر تلفن می باشد که می توانید مخاطبین خود را در آن وارد کنید و از طریق آن به راحتی با مخاطبین خود در تماس باشید . روش کار آن بدین شکل است که بعد از جستجوی مخاطب در این دفترچه تلفن فقط کافیست روی دکمه سبز رنگ کلیک کنید تا آموزش VOIP ابتدا داخلی شما زنگ بخورد و سپس تماس با مخاطب شما برقرار شود . هر چند این ماژول بسیار کاربردی است ولی با چند بار استفاده متوجه خواهید شد که به دلیل نا کارآمد بودن قسمت جست و جو عملاً بلا استفاده می باشد.

پیشنهاد

در صورتی که به یک دفترچه تلفن کارآمد با امکاناتی فراتر از این ماژول نیاز دارید بهتر است سری به دفتر تلفن هوشمند ویپینگ بزنید.

تنظیمات شبکه در ایزابل

در این قسمت از دوره آموزش ایزابل ابتدا نگاهی کلی به پنل وب ایزابل می کنیم و سپس به تنظیمات شبکه ای در ایزابل می پردازیم .

نگاهی به پنل وب ایزابل

در قسمت قبل آموزش توانستیم به پنل وب دسترسی پیدا کنیم با ورود به این پنل با تنظیمات شبکه در ایزابل یک پنجره کوچک مبنی برثبت نام و یا ورود به حساب ایزابل بر خورد می کنیم شما می توانید این پنجره را نادیده بگیرید و یا یک اکانت ایزابل برای خود بسازید و با آن وارد شوید. در صورتی که با اکانت ایزابل وارد شوید امکان اضافه کردن افزونه های ایزابل را از طریق پنل وب خواهید داشت و البته از دست این پنجره که بعد از هر بار ورود نمایش داده می شود هم خلاص خواهید شد.

با گذر از این قسمت بعد از ورود شما داشبورد ایزابل را خواهید دید که اطلاعات کلی سرور را مانند نوع سخت افزار ، فضای ذخیره سازی ، میزان بار پردازنده و …. را به شما نشان می دهد.

در سمت چپ هم منوی اصلی وجود دارد که دسترسی به قسمت های مختلف را ممکن می سازد ، هر چند در Issabel 4 سعی شده پنل وب به صورت ریسپانسیو ( سازگار با موبایل ) باشد ولی خب چندان نمی شود روی این قضیه حساب کرد.

در منوی سمت چپ مانند تصویر زیر می توانید داشبورد ایزابل را مطابق میل خود ویرایش کنید البته جایگاه اپلت ها رانیز با استفاده از Drag & Drop می توانید تغییر دهید.

تنظیمات شبکه در ایزابل

هر چند در صورتی که تسلط نسبی به سیستم عامل CentOS داشته باشید نیازی به استفاده از این منو نخواهید داشت و می توانید این امکانات را در خط فرمان انجام دهید ولی همانطور که در قسمت های قبل دوره آموزش ایزابل هم اشاره کردیم محبوبیت ایزابل بخاطر امکانات جانبی آن است یکی از همین امکانات انجام تنظیمات شبکه ای در پنل وب است.

مانند تصویر زیر از طریق منوی سمت چپ می توانید به تنظیمات شبکه دسترسی داشته باشید.

گزینه اول در تنظیمات شبکه مربوط به تنظیمات Ip می باشد ، با کلیک روی نام کارت شبکه می تواند آن را ویرایش کنید

و با کلیک روی دکمه Edit Network Parameter می توانید تنظیمات Gateway و آدرس های DNS را انجام دهید. توجه داشته باشید آموزش voip در صورتیکه بیشتر از یک کارت شبکه روی سیستم دارید بهتر است زیاد به این قسمت اعتماد نکنید و از همان روشی که در قسمت قبل ، از طریق کنسول آموزش دادیم استفاده کنید.

قسمت بعدی مربوط به راه اندازی DHCP سرور روی ایزابل است ، شاید شما در شبکه خود DHCP سرور دیگری داشته باشید ولی در صورتی که ندارید راه اندازی DHCP سرور ایزابل بسیار راحت است و شما را از دادن IP استاتیک به تلفن ها بی نیاز می کند.

منوی بعدی DHCP Clinet List  است می توانید لیست تجهیزاتی که از ایزابل IP دریافت کرده اند را ببینید.

قسمت بعدی Assign IP Address to Host  می باشد در این قسمت می توانید برای یک Mac آدرس خاص یک IP در نظر بگیرید تا همیشه آن IP به وسیله مورد نظر شما تخصیص داده شود.

قسمت آخر هم مربوط به دو ابزار کار آمد Ping و Traceroot می باشد که می تواند اتصالات ایزابل به شبکه را با آنها بررسی کنید. ( این قسمت مخصوص ایزابل می باشد و Elastix4 فاقد ابزار ping و Traceroot می باشد )

همانطور که دیدید ایزابل تقریبا شما را از رجوع به خط فرمان سیستم عامل  آموزش ویپ بی نیاز کرده است.

دسترسی به پنل وب ایزابل

در این قسمت از مجموعه آموزش ایزابل به نحوه دسترسی به پنل وب ایزابل خواهیم پرداخت ، و تمام مشکلاتی که ممکن است مانع دسترسی شما شوند را بررسی خواهیم کرد .  تمام حالت های بازیابی پسورد در ایزابل را نیز بررسی خواهیم کرد . بعد از این آموزش قطعاً به پنل وب دسترسی خواهید داشت.

باز کردن پنل وب ایزابل

برای دسترسی به پنل وب شما می توانید IP سرور ایزابل را در مرورگر وب وارد کنید تا به آموزش پنل وب ایزابل پنل تنظیمات دسترسی داشته باشید . همانطور که در قسمت قبلی ازدوره آموزش ایزابل توضیح دادیم ، IP سرور را می توانید هنگام نصب تعیین کنید . در صورتی  آموزش ویپ که در هنگام نصب IP سرور را مشخص نکرده باشید سیستم عامل به صورت پیش فرض از DHCP سرور ، IP خواهد گرفت  به هر حال اگر  به هر دلیل IP سرور ایزابل  را نمی دانید کافی است از طریق کنسول به سرور ایزابل  متصل شده و با کاربر root به سیستم وارد شوید .

همانطور که در تصویر بالا می بیند در کنسول URL برای اتصال به آموزش پنل وب ایزابل  سرور ایزابل نمایش داده می شود.

تغییر IP سرور ایزابل

در صورتی که از این IP نمی خواهید استفاده کنید و یا می خواهید IP جدیدی به سرور ایزابل بدهید و به صورت کلی به تنظیمات کارت شبکه از طریق کنسول وارد شوید ، کافی است در کنسول ایزابل دستور nmtui را وارد کنید تا به صورت کاملا گرافیکی به تنظیمات کارت شبکه دسترسی داشته باشید.

مانند تصویر بالا به منو Edit a connection رفته و کارت شبکه مورد نظر خود را ویرایش کنید.

بعد از انجام تغییرات دستور Service network restart را اجرا کنید تا تغییرات اعمال شود.

فراموش کردن پسورد ROOT سرور ایزابل

اگر به خاطر داشته باشید در هنگام نصب ایزابل باید کلمه عبوری برای کاربر root انتخاب میکردیم . آموزش voip در صورتی که این کلمه عبور را فراموش کرده اید می توانید آن را بازیابی کنید .

برای بازیابی پسورد root ایزابل باید به صورت فیزیکی به سرور دسترسی داشته باشید ، سرور را راه اندازی مجدد کنید ، در هنگام بالا آمدن سرور ایزابل با تصویری مانند شکل زیر مواجه می شویم.

با استفاده از کلید Arow Up و Arow Down عملیات boot را متوقف میکنیم روی گزینه اول با زدن کلید e وارد ویرایش تنظیمات  بوت می شویم.

مانند تصویر بالا کلمه ro به معنای Read Only را پیدا کرده و آن را با عبارت rw init=/sysroot/bin/sh جایگزین می کنیم سپس با زدن کلید Ctrl+X وارد حالت Single User Mode  می شویم در این مورد با استفاده از دستورات زیر کلمه عبور جدیدی برای کاربر root انتخاب می کنیم.

1. chroot /sysroot
2. passwd با زدن این دستور کلمه عبور جدید و تاییدیه آن را باید وارد کنید
3. touch /.autorelabel
4. exit

و در آخر هم با دستور reboot سیستم را راه اندازی مجدد می کنیم و با کلمه عبور جدید وارد می شویم.

تا اینجای کار مطمئناً سرور ایزابل شما یک IP دارد و شما از آن مطلع هستید با وارد کردن آن در آموزش ESSABEl مرورگر وب وارد پنل وب ایزابل می شوید. در اینجا هم از شما یک نام کاربری و کلمه عبور  می خواهد نام کاربری آن admin و کلمه عبور آن را در هنگام نصب به آن داده اید در صورتی که آن را فراموش کرده اید نگران نباشید می توانیم آن را دوباره بازیابی کنیم.

بازیابی کلمه عبور در ایزابل

برای بازیابی کلمه عبور پنل وب ایزابل دو باره باید وارد کنسول سیستم عامل شوید . اما حالا قطعاً IP سرور ایزابل و کلمه عبور کاربر root را می دانیم برای همین دیگر لازم نیست پای کنسول فیزیکی سرور برویم و می توانیم با استفاده از یک نرم افزار Terminal به سرور ایزابل SSH بزینم در قسمت قبل دوره آموزش ایزابل ، نرم افزار Putty را معرفی کرده بودیم برای این منظور از نرم افزار Putty استفاده می کنیم.

بعد از وارد شدن به کنسول سیستم عامل دستور زیر را در کنسول وارد می کنیم.

sqlite3 /var/www/db/acl.db “UPDATE acl_user SET md5_password=’`echo -n voiping|md5sum|cut -d’ ‘ -f1`’ WHERE name=’admin'”

با استفاده از این دستور کلمه عبور شما به voiping تغییر می کند ،در این دستور می توانید کلمه voiping را با هر کلمه دیگر که می خواهید به عنوان کلمه عبور استفاده کنید جایگزین نمایید.

نکته

در صورتی که می خواهید به پنل وب ایزابل وارد شوید و با پیغام خطای کلمه عبور اشتباه مواجه می شوید و از کلمه عبور خود مطمئن هستید به احتمال زیاد حافظه دیسک شما پر شده است بهتر است مقداری فضا روی دیسک آزاد کنید تا بتوانید بدون مشکل به پنل وب وارد شوید.